Công trình tưởng niệm vụ 11/9: Sự đặc biệt trong thiết kế ghi lại lịch sử

Với việc thiết kế Đài tưởng niệm 11/9 của mình được chọn trong số 5.201 mục dự thi. Michael Arad bắt đầu ghi lại "lịch sử thực" của ngày 11 tháng 9 năm 2001.

 Đó là năm 2003. Arad 34 tuổi, tốt nghiệp một vài năm và đang làm kiến ​​trúc sư cho bộ phận nhà ở của thành phố New York khi có lời kêu gọi thiết kế cho một đài tưởng niệm ở mặt đất số 0. Một cuộc thi mở rộng sẽ tạo ra một thiết kế chiến thắng.

Đài Tưởng niệm 11/9 không mở cửa với du khách vào ban đêm nhưng sẽ mở cửa vào đêm 11/9 nhằm tưởng niệm 20 năm vụ khủng bố 11/9 xảy ra. Ảnh: USA Today

Bắt nguồn từ sự đoàn kết để tạo nên Đài tưởng niệm chiến thắng

Kiến trúc sư Daniel Libeskind, người thiết kế Tháp Tự do, chịu trách nhiệm về quy hoạch tổng thể của địa điểm và đã đưa ra các hướng dẫn thiết kế cho đài tưởng niệm. Nhưng Arad phản ứng dữ dội với những đường nét mà Libeskind đã vẽ, những đường nét mà thiết kế dự kiến ​​sẽ ở bên trong.

Libeskind muốn toàn bộ khu đất phải thấp hơn so với mặt đường phố, trở thành một cái hố khổng lồ ở giữa thành phố,. Nhưng với Arad – một Kiến trúc sư trẻ đã tin rằng “đó là một con đường sai lầm”.

Arad hồi tưởng lại khi mình đang ở East Village, Thành phố New York ngày 11/9 khi những chiếc máy bay do những kẻ khủng bố kiểm soát xuất hiện trên bầu trở mùa thu trong xanh của nước Mỹ và thay đổi thế giới mãi mãi. Anh đã tận mắt chứng kiến chiếc máy bay lao vào Tòa tháp phía Nam của Trung tâm Thương mại Thế giới từ căn hộ của mình.

Là một công dân Israel sinh ra ở London và là con trai của một đại sứ, Arad đã có quãng thời gian đi đến nhiều nơi. Arad học trung học ở Mexico City khi cha anh - ông Moshe Arad làm việc tại đây. Họ cũng đã sống ở New York trong thời gian ngắn.

Arad sẽ không bao giờ quên cảnh tượng mọi người đổ ra Quảng trường Thời Đại đã sát cánh với nhau như thế nào. Những người lạ đứng cạnh nhau, nén lại nỗi đau cá nhân và chia sẻ nỗi đau chung cùng mọi người.

Arad chia sẻ, chưa bao giờ anh chứng kiến New York đoàn kết như vậy sau khi. Tòa tháp Đôi sụp đổ. Đứng ở Quảng trường Thời Đại vào đêm muộn, lần đầu tiên anh cảm thấy thân thuộc với thành phố này.

"Nếu những kẻ khủng bố nghĩ rằng chúng sẽ làm dấy nên nỗi sợ hãi và sự chia rẽ thì chúng đã không thành công", kiến trúc sư này chia sẻ.

Các thiết kế tưởng niệm - 5.201 trong số đó - đến từ khắp mọi nơi, từ các kiến ​​trúc sư nghiệp dư đến các công ty thiết kế hàng đầu.

Một đến từ Michael Arad, một mục sẽ đẩy lùi ý tưởng hầm hố khổng lồ của Libeskind, đề xuất một quảng trường cấp phố, một không gian công cộng cho tập thể và cá nhân để xem xét những gì đã mất.

Anh gọi nó là “Sự vắng mặt phản ánh”. Và vào ngày 6 tháng 1 năm 2004, nó được đặt tên là Thiết kế chiến thắng.

Khoảng trống hữu hình

Bất kỳ ai đặt chân tới quảng trường rộng hơn 3 héc ta này đều có một câu hỏi: "Đâu là vị trí chính xác của những tòa tháp?". Những hồ nước rộng hơn 0,4 héc ta đã trả lời cho câu hỏi cơ bản trên.

Đài Tưởng niệm này cũng nói cho các du khách về những điều mất mát. Điểm nhấn của Đài tưởng niệm 11/9 là hai hồ nước rộng, trên mặt sàn hai tòa tháp 110 tầng từng tồn tại trước kia. Hồ nước phản chiếu ánh sáng được thiết kế đặc biệt. Trên thành hồ có khắc tên 2.983 người đã mất trong cuộc khủng bố 11/9, cùng với các nạn nhân của vụ tấn công trước đó tại Trung tâm Thương mại Thế giới ngày 26/2/1993.

Quy mô của nó rất lớn và mang tính cá nhân, tác động riêng của nó. “Bạn phải làm cho sự vắng mặt đó trở nên hữu hình, hữu hình, một thứ gì đó mà khi bạn bước đến rìa của khoảng trống đó, bạn sẽ cảm nhận được nó,” anh nói. "Nó không chỉ ở trong đầu bạn, nó nằm trong trái tim của bạn.".

Địa điểm này nằm trong một khu phố có các văn phòng và nhà ở, không chỉ là nơi du khách ghé thăm mà còn là nơi người dân đi dạo. Đây vừa là một công trình đặc biệt "có một không hai", vừa trở thành một phần thân thuộc trong cuộc sống hàng ngày của người dân New York.

Buổi tối ở Đài Tưởng niệm 11/9 là một trải nghiệm hoàn toàn khác. Khi hoàng hôn vừa tắt, dòng ánh sáng chiếu lên dòng nước dọc thành hồ từ dưới lên. Ánh sáng nhạt dần lên phía trên, sáng nhất ở dưới đáy và được nước phun lên trên giống như một lăng kính. Ở trung tâm là một khoảng trống không có đáy, chưa được thắp sáng. Những cái tên được khắc trên thành hồ phát sáng giữa ánh đèn vàng dịu trong đêm tối.

Dấu chân của lịch sử

Arad thích nói "những chuyện bên lề ý nghĩa" về những cái tên của Đài Tưởng niệm 11/9, từ việc đó không chỉ là một danh sách cho đến đội ngũ của anh đã tiến hành vô số cuộc phỏng vấn để tạo nên sự kết nối ra sao, hay những khó khăn trong quá trình thực hiện cũng như cách thức họ truyền tải cảm xúc vào công trình này.

Tên của những người đã chết ở Trung tâm Thương mại Thế giới trong vụ tấn công khủng bố ngày 11 tháng 9 được khắc trong các tấm đồng trên lan can xung quanh các hồ nước phản chiếu được đặt nơi Tháp Đôi đứng.

Arad đã quyết định sắp xếp tên của các nạn nhân thành nhóm theo địa điểm của họ vào thời gian vụ tấn công xảy ra, cũng như đáp ứng 1.200 yêu cầu đặc biệt từ gia đình của các nạn nhân.

Ở hồ nước phía Bắc ghi tên của các nạn nhân ở trong hoặc gần với Tòa tháp phía Bắc, những người thiệt mạng trên Chuyến bay 11 của American Airlines và những người thiệt mạng trong vụ đánh bom năm 1993.

Quanh hồ nước phía Nam là những người ở trong hoặc gần Tòa tháp phía Nam, những người phản ứng đầu tiên nhận được Huân chương Anh hùng Dũng cảm 11/9, những người trên Chuyến bay 175 của United Airlines, những nạn nhân ở Lầu Năm Góc, những người trên Chuyến bay 77 của American Airlines và những người trên Chuyến bay 93 của United Airlines - anh Arad nói về thiết kế của mình.

Tác giả: Lê Quốc
Nguồn:USA Today Sao chép liên kết
Tin liên quan