Các công ty điện mặt trời đang phát triển nhanh chóng ở châu Phi

Một sản phẩm công nghệ mới về năng lượng mặt trời. (Ảnh: Hồng Minh/TTXVN)

Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho biết các công ty năng lượng mặt trời vừa và nhỏ đang đạt được tiến triển nhanh chóng trong việc tiếp cận các hộ gia đình ở châu Phi nhưng cần phải đầu tư nhiều hơn nữa để tiếp cận tất cả các hộ gia đình và doanh nghiệp ở châu Phi vào năm 2030.

Cơ quan này cho biết khoảng 600 triệu người châu Phi không có điện trong tổng dân số hơn 1,3 tỷ người.

Trong số các công ty lọt vào bảng xếp hạng thường niên của Financial Times về phát triển nhanh nhất châu Phi năm 2023 có Easy Solar, một công ty địa phương cung cấp năng lượng mặt trời cho các hộ gia đình và doanh nghiệp ở Sierra Leone và Liberia.

Đồng sáng lập công ty Easy Solar, Nthabiseng Mosia lớn lên ở Ghana, nơi thường xuyên bị cắt điện. Cô bắt đầu quan tâm đến việc giải quyết các vấn đề về năng lượng ở châu Phi khi đang học sau đại học tại Mỹ.

Cùng với một người bạn học người Mỹ, cô đã thành lập công ty tại Sierra Leone - quốc gia có tỷ lệ điện khí hóa thuộc hàng thấp nhất ở Tây Phi.

Kể từ khi ra mắt vào năm 2016, Easy Solar đã mang năng lượng mặt trời đến với hơn một triệu người dân ở Sierra Leone và Liberia, nơi có tổng dân số hơn 14 triệu người.

Mạng lưới của công ty bao gồm các đại lý và cửa hàng tại tất cả 16 địa phương của Sierra Leone và 7 trong số 9 địa phương ở Liberia.

Nhiều cộng đồng đã được kết nối với nguồn điện ổn định lần đầu tiên. Cô Mosia cho biết công ty thực sự muốn thâm nhập vào các vùng nông thôn.

Công ty bắt đầu với một dự án thí điểm tại Songo, một cộng đồng ở ngoại ô thủ đô Freetown của Sierra Leone. Cô Mosia cho biết, lúc đầu, dự án này diễn ra chậm.

Người dân làng lo lắng về chi phí cho các thiết bị chạy bằng năng lượng mặt trời, nhưng khi họ bắt đầu nhìn thấy ánh sáng trong nhà của hàng xóm vào ban đêm, nhiều người đã đăng ký hơn.

Haroun Patrick Samai, một cư dân ở Songo, cho biết: “Chúng tôi đã quên dầu hỏa từ lâu rồi. Trước khi có Easy Solar, chúng tôi luôn sống trong nguy cơ hỏa hoạn do sử dụng nến và dầu hỏa."

Altech, một công ty năng lượng mặt trời có trụ sở tại Congo, cũng được xếp hạng là một trong những công ty phát triển nhanh nhất châu Phi. Số liệu của Ngân hàng Thế giới (WB) cho biết chưa đến 20% dân số Congo có điện.

Hai người đồng sáng lập là Washikala Malango và Iongwa Mashangao từng chạy trốn khỏi cuộc xung đột ở tỉnh Nam Kivu của Cộng hòa Dân chủ Congo khi còn nhỏ và lớn lên ở Tanzania.

Họ quyết định thành lập công ty vào năm 2013 để giúp giải quyết các vấn đề về điện mà họ đã gặp phải khi lớn lên trong trại tị nạn, vốn phải dựa vào dầu hỏa để thắp sáng và những em nhỏ trong gia đình phải tranh nhau ánh sáng để học vào ban đêm.

Altech hiện đang hoạt động tại 23 trong số 26 tỉnh ở Cộng hòa Dân chủ Congo và công ty hy vọng sẽ tiếp cận được các tỉnh còn lại vào cuối năm nay. Những người sáng lập cho biết họ đã bán được hơn 1 triệu sản phẩm tại Cộng hòa Dân chủ Congo trong một loạt giải pháp năng lượng mặt trời cho gia đình và doanh nghiệp, bao gồm đèn chiếu sáng, thiết bị gia dụng, hệ thống gia đình và máy phát điện.

Anh Malango cho biết: “Đối với phần lớn khách hàng của chúng tôi, đây là lần đầu tiên họ được kết nối với nguồn điện." Anh cũng cho biết tỷ lệ hoàn trả là hơn 90%, một phần là nhờ hệ thống có thể tắt nguồn điện cho các thiết bị từ xa nếu mọi người không trả tiền.