Bóng đèn sợi đốt phát sáng 120 năm vẫn chưa hỏng

Bóng đèn có tuổi thọ cao nhất thế giới là Centennial Light nằm ở số 4550 East Avenue, Livermore, California, Hoa Kỳ. Nó được duy trì bởi Sở Cứu hỏa Livermore-Pleasanton. Cơ quan cứu hỏa tuyên bố rằng, bóng đèn này có tuổi đời ít nhất 120 năm (lắp đặt năm 1901) và chỉ bị tắt một số lần.

Bóng đèn đã được Sách Kỷ lục Guinness thế giới, Ripley's Believe It or Not! và General Electric ghi nhận là bóng đèn có tuổi thọ cao nhất thế giới.

Centennial Light ban đầu là một bóng đèn với công suất 30 watt (có thông tin bóng đèn có công suất 60 watt), nhưng bây giờ ánh sáng phát ra rất mờ, chỉ tương đương với bóng đèn ngủ công suất 4 watt, chứng tỏ công suất đã giảm theo thời gian.

Bóng đèn này được ông Dennis Bernal, tặng cho Sở Cứu hỏa vào năm 1901. Dennis Bernal sở hữu Công ty Điện và Nước Livermore, sau đó khi ông bán công ty, đã tặng bóng đèn này cho Sở Cứu hỏa.

Các bằng chứng cho thấy bóng đèn đã được thay đổi vị trí treo nhiều lần. Ban đầu, nó được treo vào năm 1901 trong một nhà xe kéo trên đường L. Sau đó, bóng đèn được chuyển đến một nhà để xe ở trung tâm thành phố Livermore do Sở Cảnh sát và cứu hỏa sử dụng. Khi Sở Cứu hỏa hợp nhất, nó lại được chuyển đến Tòa thị chính mới được xây dựng, nơi đặt đơn vị mới được hợp nhất.

Năm 1976, Sở Cứu hỏa chuyển đến Trạm cứu hỏa số 6 cùng bóng đèn này. Những người vận chuyển đã cắt đứt dây của đuôi cắm bóng đèn vì sợ rằng việc tháo bóng đèn ra khỏi đuôi đèn, có thể làm hỏng bóng đèn. Nó chỉ bị ngắt điện trong 22 phút trong quá trình vận chuyển, cất giữ trong một chiếc hộp được thiết kế đặc biệt và được xe cảnh sát, xe cứu hỏa hộ tống trong cuộc di dời.

Một thợ điện đã có mặt để lắp bóng đèn tại Trạm cứu hỏa mới. Ripley's Believe It Or Not cho rằng, thời gian gián đoạn ngắn sẽ không làm thất bại kỷ lục cháy sáng liên tục của bóng đèn. Kể từ lần di chuyển đó, bóng đèn này đã cháy sáng liên tục; trước đây nó chỉ bị ngắt điện trong một thời gian ngắn (ví dụ như một tuần vào năm 1937 để sửa chữa vài lần mất điện nhỏ lẻ).

Bóng đèn này là một bản cải tiến của bóng đèn sợi đốt được phát minh bởi Adolphe A. Chaillet, một kỹ sư người Pháp, được sản xuất tại Shelby, Ohio, bởi công ty Shelby Electric vào cuối những năm 1890. Bóng đèn được thổi bằng tay và dây tóc được chế tạo từ carbon. Bóng đèn Centennial Light đã làm ngạc nhiên nhiều nhà khoa học từ khắp nơi trên thế giới, họ vẫn chưa giải thích được chính xác làm cách nào nó có thể hoạt động liên tục trong thời gian dài đến như vậy?

Nhóm của nhà vật lý học Katz tại Viện Khoa học hải quân Hoa Kỳ, đã làm nhiều thí nghiệm, chiếu tia laser vào dây tóc một chiếc bóng đèn khác cũng do công ty Shelby sản xuất để tìm hiểu về tính chất vật lý của bóng đèn huyền thoại Centennial Light. Đây gần như là một bản sao của bóng đèn tại Livermore.

Theo Katz, bóng đèn tại Livermore có 2 điểm khác biệt so với đèn điện hiện đại. Thứ nhất là dây tóc của nó dày hơn 8 lần so với đèn hiện đại. Thứ 2 là dây tóc của là một loại chất bán dẫn, rất có khả năng là sợi carbon. Thông thường, khi dây dẫn nóng lên, khả năng dẫn điện sẽ giảm xuống. Khi bóng đèn Shelby nóng lên, tính dẫn điện của nó lại tốt hơn.

Các dữ liệu khác bổ sung thêm độ tin cậy cho các báo cáo rằng, dây tóc Centennial Light được làm từ carbon - tiêu chuẩn trước khi dây tóc vonfram được giới thiệu vào đầu những năm 1900. Kết quả được ghi lại trong “The Centennial Light Filament”, một bài báo năm 2010 của một trong những học sinh cũ của Katz.

Tuổi thọ bất thường của nó lần đầu tiên được chú ý vào năm 1972 bởi phóng viên Mike Dunstan. Sau nhiều tuần phỏng vấn những người đã sống cả đời tại Livermore, ông đã viết bài "Bóng đèn có thể là già nhất thế giới" ("Light Bulb May Be World's Oldest"), đăng trên tờ Tri-Valley Herald. Dunstan đã liên hệ với Sách Kỷ lục Guinness thế giới, Ripley's Believe It or Not!, và General Electric, những nơi đều xác nhận đây là bóng đèn có tuổi thọ cao nhất được biết đến.

Năm 2001, sinh nhật lần thứ 100 của bóng đèn này được tổ chức đầm ấm, thân mật.

Vào tối ngày 20/5/2013, công chúng đã chứng kiến, thông qua một webcam chuyên dụng, bóng đèn dường như đã bị cháy. Sáng hôm sau, một thợ điện được gọi đến để xác nhận tình trạng của nó. Người ta xác định rằng, bóng đèn không hề bị cháy. Nguồn điện được phát hiện là đã bị hỏng. Khoảng 9 giờ 45 phút sửa chữa nguồn điện, sau đó ánh sáng được tái lập.

Hiện nay, bóng đèn được chăm sóc bởi Ủy ban Bóng đèn Centennial Light, với sự hợp tác của Sở Cứu hỏa Livermore-Pleasanton, Hiệp hội Di sản Livermore, Phòng thí nghiệm Quốc gia Lawrence Livermore và Phòng thí nghiệm Quốc gia Sandia. Sở Cứu hỏa Livermore-Pleasanton có kế hoạch lưu giữ và bảo dưỡng bóng đèn trong suốt thời gian tồn tại còn lại của nó, bất kể độ dài bao lâu. Ripley's Believe it or Not! cũng gửi yêu cầu lưu giữ bóng đèn trong bảo tàng của họ.